Het is voor veel mensen heel moeilijk om grenzen te stellen. Toch is het bepalen en bewaken van je grenzen en trouw blijven aan jezelf een voorwaarde voor succes. Assertiviteit helpt je om je tijd en energie te besteden aan zaken die voor jou van belang zijn. In dit artikel gaan we in op het belang van assertiviteit en leggen uit hoe je je weerbaarheid kunt vergroten. Assertiviteit is een voorwaarde voor succes.
Een herkenbaar voorbeeld
Enkele jaren geleden is bij mij de knop om gegaan. Tot hier en niet verder. Ik stond op het punt om een presentatie te geven aan een mogelijke opdrachtgever. Mooie kans. Mijn verhaal had ik tot in de puntjes voorbereid. Ik was er klaar voor. Een half uur voordat ik zou pieken kreeg ik onverwacht bezoek van een collega die mij vertelde over problemen met een van zijn klanten. Ik hoorde zijn stortvloed aan ellende aan, knikte met enige regelmaat instemmend en schudde mijn hoofd ter bevestiging van zijn verhaal. Plotseling realiseerde dat ik me dat ik nog maar vijf minuten had voor mijn uitdaging. Shit. Geen focus, wel stress. Mijn optreden was matig en had veel beter gekund. Hoewel ik wist dat ik op dat moment tijd en rust moest vinden om me te focussen kon ik op de een of andere manier niet van mijn collega af komen. Ongetwijfeld voor veel mensen een herkenbaar voorbeeld.
We willen aardig gevonden worden
Natuurlijk had ik op dat moment voor mezelf moeten kiezen. Zijn verhaal had ik later ook wel later aan kunnen horen. En zo komen we dagelijks voorbeelden tegen waar gebrek aan assertiviteit ons voor de voeten loopt. Waarom vraag je niet om het geld dat je hebt uitgeleend aan een vriend. Heb je wel eens tegen je baas gezegd wat je echt vind van hoe het er op de werkvloer aan toe gaat. Waarom lukt het niet om het onderste uit de kan te halen bij het onderhandelen over een auto. Heb je al eens bedacht hoeveel onnodige tijd en energie je hebt besteed aan zaken die niet in jouw belang zijn. En heb je al eens nagedacht over het financiële voordeel dat je had kunnen halen wanneer je de afgelopen jaren had onderhandeld over je salaris of bij de aankoop van producten wat steviger in je schoenen had gestaan.
Veel mensen vinden het moeilijk om voor zichzelf op te komen. Dit komt hoofdzakelijk door de intrinsieke behoefte om aardig gevonden te worden. Mensen zoeken naar bevestiging. Men is bang voor afkeuring omdat daarmee het gevoel van eigenwaarde wordt aangetast. Ten onrechte! Sterker nog. Mensen die duidelijk zijn en, op een handige manier, voor de eigen mening op komen worden juist meer gewaardeerd en gerespecteerd.
De voordelen van assertiviteit
Mensen die assertief zijn en daarmee de eigen grenzen weten te bewaken zijn bewezen succesvoller dan mensen die niet assertief zijn. Mensen bereiken over het algemeen meer omdat zij hun doelen en belangen weten te beschermen, vaak ten koste van mensen die minder assertief zijn. Een brutaal mens heeft de halve wereld. Stop met jezelf wegcijferen. Assertiviteit is een voorwaarde voor succes. Assertief gedrag brengt meer voordelen met zich mee zoals:
- Meer rust en ontspanning, minder stress
- Verhoogd zelfvertrouwen en zelfbewustzijn
- Zorgt voor een positiever zelfbeeld
- Verbetering van oplossingsvaardigheden
- Ontwikkeling van sterkere relaties
- Beter handhaven in sociale situaties (werk, school, relaties)
- Gevoel van controle en geluk
Assertiviteit heeft grote voordelen. Het is dan ook belangrijk tijd te investeren in het leren verdedigen van je eigen mening, rechten en standpunten.
Assertief, Sub-Assertief, Aggressief
Assertiviteit is een gedragsvorm tussen twee andere gedragsvormen in, namelijk sub-assertief -en agressief gedrag. Mensen die sub-assertief zijn vermijden conflicten, komen niet voor hun mening op en geven snel toe. Zij stellen zich gereserveerd op en passen zich aan aan anderen. Relaties zijn vaak oppervlakkig. Mensen die sub-assertief zijn laten niet duidelijk weten wat er in hen omgaat zodat ze ook moeilijk gepeild kunnen worden.
Het andere uiterste in het spectrum is agressief gedrag. Bij deze gedragsvorm horen dominantie, onvoorspelbaarheid, kwetsend gedrag en een gebrek aan respect voor andermans gevoelens en meningen. De agressor wil daarbij de beslissingen nemen en houdt daarbij geen rekening met anderen.
Zowel sub-assertief als agressief gedrag kunnen kortstondig een positief effect sorteren. Echter, zowel sub-assertief als agressief gedrag werken op langere termijn verstorend voor de relatie en zorgen voor stress doordat mensen te nadrukkelijk of juist te weinig aanwezig zijn.
Zo wordt je effectief assertief
Het vertonen van assertief gedrag is de perfecte tussenvorm, mits adequaat toegepast. Onder assertiviteit verstaan we het sociaal vermogen om je eigen grenzen te stellen en daarbij de grenzen van een ander te respecteren. Je bent assertief als je voor jezelf opkomt, zonder de gevoelens en belangen van een ander te kwetsen. Assertiviteit is een voorwaarde voor succes. Assertief gedrag kun je heel goed aanleren onder andere door jezelf te trainen in de volgende gedragingen:
- Aarzel niet maar kies altijd voor ‘ ja’ of ‘ nee’
- Wees duidelijk in je boodschap. Laat niets in het midden
- Laat duidelijk weten wanneer iets je niet bevalt
- Werk aan je zelf vertrouwen. Heb vertrouwen in eigen kunnen
- Spreek in de ‘ik’ vorm.
- Voordat je antwoord bedenk je eerst wat jij belangrijk vind
- Bepaal je grenzen. Ben je bewust wanneer deze overschreden wordt
- Vat niets persoonlijk op
- Laat anderen uitpraten en toon interesse
- Voel je nooit opgelaten of schuldig wanneer je je mening geeft
- Ben je bewust van de eerst volgende situatie waarin assertiviteit gewenst is. Kies bewust voor een assertieve aanpak
Je weet nu waarom assertief gedrag je succesvoller zal maken. Ook heb je een aantal tips gekregen die je helpen assertiever te worden. Oefening baart kunst. Hoe meer je jezelf dwingt om je assertief te gedragen hoe natuurlijker dit op termijn zal voelen en hoe makkelijker het je af zal gaan. Doe jezelf niet te kort en cijfer jezelf niet langer weg. Wees assertief! Wees succesvol.
Veel succes met excelleren…