Eerste stappen in Visual Basic for Applications

Ok, dus je wil alles uit Excel halen en tegelijkertijd je marktwaarde verhogen? Maar je weet niet waar je moet beginnen? Dan zit je hier goed. We gaan de eerste stappen zetten in het programmeren in VBA (Visual Basic for Applications).

Programmeren? Mmm… Is dat niet iets voor stoffige figuren met geitenwollen sokken en een vlassige baard? Nee, tegenwoordig staat gedegen IT kennis en in het bijzonder programmeerervaring echt goed op je CV. In bijvoorbeeld de financiële sector zal dit zelfs in toenemende mate een vereiste worden. Tenslotte is leren programmeren ook nog eens heel leuk. Aan de slag.

Wat is programmeren?

Programmeren is het schrijven van een computerprogramma. Een computerprogramma bestaat uit een aantal instructies die de computer uit voert. Deze instructies bestaan uit programmeercode. Het schrijven van deze code noemen we programmeren. Programmeren doe je met behulp van een programmeertaal. Eén van deze talen is Visual Basic for Applications (VBA). VBA is specifiek ontwikkeld voor het gebruik in office programma’s, waaronder Excel. Visual Basic for Applications is een toegankelijke programmeertaal. Als je eenmaal in VBA hebt leren programmeren is de stap naar een andere taal niet heel erg groot.

De Visual Basic Editor (VBE)

Programmeren in Excel doen we met behulp van de Visual Basic Editor (VBE). De VBE is eigenlijk een apart programma waarin VBA programmacode geschreven wordt. De Visual Basic Editor is wel onlosmakelijk met Excel verbonden. De VBE kan dus niet los van Excel (of andere office progammas) worden opgestart.

Om de VBE te openen moet eerst de ontwikkelaars functionaliteit beschikbaar gesteld worden. Deze functionaliteit is in Excel standaard beschikbaar maar moet vaak eerst geactiveerd worden. In het artikel over het maken van Macros kun je terug lezen hoe je dit doet.

Wanneer Excel is geopend kan de VBE geopend worden door te kiezen voor:

Ontwikkelaars – Visual Basic

Ook door de combinatietoets Alt-F11 kan de VBE geopend. De VBE wordt opgestart en het volgende scherm verschijnt.

Je bevindt je nu in de Visual Basic Editor.

Onderdelen van de Visual Basic Editor

Het scherm van de Visual Basic Editor kent een aantal onderdelen.

Menu balk

In de menu balk vind je de meest gebruikte gebruikersfunctionaliteit. Je kunt hier onder andere je programma op slaan, een nieuwe module openen maar ook fouten in je programma opsporen. We zullen de verschillende mogelijkheden in komende artikelen zeker nog tegen komen. De menu balk kan ook geactiveerd worden door toepassen van snel toetsen.

Gereedschap balk

In deze balk vind je de knoppen voor de meest gebruikte functionaliteit. Standaard kun je hier onder andere het programma op slaan of het programma draaien. Je kunt dit overigens volledig naar smaak aan passen. Ik kies er altijd voor om hier geen aanpassingen in aan te brengen.

Project scherm

In VBA werk je in de vorm van een project. Het projectenscherm bevat een bestandsstructuur waarin alle bij het project behorende excel documenten, werkbladen getoond worden evenals alle modules (stukjes programmeercode). Hierin kan worden aangegeven welke programmacode van toepassing is op welk excel document of tabblad.

Eigenschappen scherm

In dit scherm bepaal je de eigenschap van een object. Op het begrip object kom ik op andere artikelen nog terug. VBA werkt met objecten. Een object kan een stuk programma code (module) zijn, maar ook een cel in een werkblad of een knop op een formulier.

Code scherm

Standaard wordt het scherm waarin je je programmacode schrijft niet getoond. Je kunt dit scherm openen door in de menu balk te kiezen voor:

Invoegen – Module

Je zult zien dat in het project scherm een nieuwe module wordt geopend. In het code scherm wordt de programmeercode geschreven. Ieder object in een project heeft een eigen code scherm. Wanneer je dus in het projectscherm kiest voor ‘ThisWorkbook’ kun je aan dit object programma code toekennen. Wanneer je vervolgens weer kiest voor ‘Module 1’ zal de programmacode daar betrekking op hebben.

Overige schermen

In de VBE kunnen meer schermen geopend worden. Zo kan er bijvoorbeeld een venster ‘Direct’ of een venster ‘Controles’ worden opgeroepen. Deze zijn echter voor de eerste stappen in VBA nog niet relevant. Ik kom hier in volgende artikelen uitgebreid op terug.

Zo, dat lijkt me voor nu wel even genoeg informatie. We hebben de eerste stappen gemaakt in de wereld van VBA en de VBE. In volgende artikelen gaan we onze eerste VBA programma schrijven. Daarbij zullen we de hiervoor beschreven onderdelen allemaal weer uitgebreid tegen gaan komen.

Tip van de redactie:

Het Complete Boek Excel VBA voor professionals – Wim de Groot

Veel succes met excel leren